Lasy, społeczeństwo i demokracja: spory o przyszłość lasów w Polsce, w kontekście zmiany klimatu i wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu

Celem projektu pt. „Lasy, społeczeństwo i demokracja: Spory o przyszłość lasów w Polsce w kontekście zmiany klimatu i wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu” jest zbadanie społecznych mechanizmów leżących u podstaw konfliktów wokół lasów w Polsce, a także społecznych relacji ludzi z lasami, opinii na temat postulowanej wizji własności i zarządzania lasami.

Zarządzanie lasami i polityka leśna w Polsce były w ostatnich latach przedmiotem intensywnych dyskusji, czego wyrazem jest między innymi jedna z najwyższych w Europie liczba konfliktów wokół lasów. Polska charakteryzuje się przy tym specyficzną strukturą własnościową i niespotykanym gdzie indziej w Unii Europejskiej modelem zarządzania lasami, z dominacją własności publicznej i silną, hierarchiczną organizacją zarządzającą lasami – Państwowym Gospodarstwem Leśnym „Lasy Państwowe”. Społeczny odbiór gospodarki leśnej i Lasów Państwowych w ostatnich latach radykalnie się pogorszył.

Głównym celem proponowanego interdyscyplinarnego projektu badawczego jest kompleksowa analiza konfliktów dotyczących lasów w Polsce oraz zmian polityki leśnej w odpowiedzi na te konflikty, a także zaproponowanie rekomendacji na rzecz realnej ochrony lasów w Polsce. Powstające wokół miast „ruchy leśne” protestujące przeciwko wycinaniu drzew bez jakiegokolwiek nadzoru obywatelskiego, postulujące utworzenie „lasów społecznych”, a także próba spojrzenia na lasy jako dobro wspólne szczególnie istotne w kontekście ochrony klimatu jest zjawiskiem, które może wpłynąć na debatę publiczną i polityczną. Projekt w związku z tym zbada również jakie czynniki wpływają na konflikty leśne na poziomie lokalnym i regionalnym, zarówno na obszarach wiejskich, jak i podmiejskich, oraz określi uwarunkowania rozwojowe społeczności lokalnych na terenach bogatych w lasy.

W trakcie realizacji badań będą wykorzystywane różne metody techniki: zarówno badania ilościowe (na poziomie prób ogólnokrajowych, jak i regionalnych), jak również różne metody badań jakościowych (interwencja socjologiczna, wywiady fokusowe, Laboratoria Wiedzy o Przyszłości).